Hoorn ontwikkelt zich steeds meer als een stad, “a place to be”. Op grond van deze trend rijst de vraag op welke wijze de betaalbaarheid van woningen, leefbaarheid, beschikbaarheid en bereikbaarheid kan worden gegarandeerd.
De ene gemeente zoekt naar nieuwe strategie en tactiek, terwijl de ander er lustig op los experimenteert. Stadsvernieuwing is uitdagend en vraagt door toepassing van flexibele beleidsinstrumenten om initiatief en durf. Denken in grootschalige bouwprojecten is geen vanzelfsprekendheid meer. De groei en bloei concentreert zich vooral in de stad en omliggende wijken. Het beheer van de bestaande woningvoorraad en het versterken van de woonomgeving staat centraal.
Maar een probleem is dat het bouwen van woningen gekoppeld is aan het bezit van bouwgrond en dat de marktpartijen het eigen vermogen inzetten voor strategische aankopen van grond en panden.
Hierdoor hebben zij een sterke troefkaart in handen bij het onderhandelingsproces met de gemeente en de gemeentelijke ruimtelijke ordeningsstrategie wordt steeds afhankelijker van projectontwikkelaars en andere marktpartijen.
De grondmarkt is in feite omgevormd tot een markt in bouwrechten. Het zou verstandig zijn oude dogma’s van het grondbeleid los te laten en samen met de markt op te trekken. Hierdoor ontstaat meer ruimte om een regisserend en coachend grondbeleid te voeren. Er wordt daarmee wel een stukje directe invloed ingeleverd, maar door duidelijk aan te geven wat wel en wat nietmag kan men zich richten op een flexibele ontwikkeling van het stedelijk gebied. Dit past uitstekend bij kleinschalige lokale ontwikkelingen zoals ombouwen en/of slopen van leegstaande panden tot appartementen, creëren tot ruimten voor kleine bedrijven, etc.
Actuele voorbeelden hiervan zijn het vml. Missiehuis, V&D panden, pand van De Egel Banden en het oude Postkantoor bij de Huesmolen.
Het speelveld van de woningmarkt is veranderd en de gewenste doelen kunnen alleen door nieuwe strategieën en samenwerkingsverbanden bereikt worden. Invulling van de woningmarkt vraagt om vrijheid. Dat betekent niet dat Hoorn volgebouwd moet worden met nieuwbouw, maar dat vraaggericht gewerkt moet worden.
Naast gedoceerde grootschalige nieuwbouwprojecten, moet het beheer van de bestaande woningvoorraad, monumenten en leegstaande gebouwen gebruikt worden om aan de vraag naar woningen te kunnen voldoen. Integrale aanpak en nauwe samenwerking tussen alle betrokkenen is hier de enig juiste weg. Voor de gemeente betekent dit dat gebiedsontwikkeling faciliterend en conditiescheppend aangepakt moet worden. Het is positief dat zoveel mogelijk in de binnenstad en bestaande wijken wordt gebouwd, maar alle kunde en creativiteit zal ingezet moeten worden om aan de vraag naar woningen te kunnen voldoen. Zo kan het gericht beschikbaar stellen van bouwlocaties en in een vroeg stadium allianties aangaan met andere marktpartijen, realisatie van appartementen en sociale woningbouw bevorderen.
Een probleem wat om een oplossing vraagt is toewijzingssysteem voor woonruimte.
Het is verontrustend dat mensen meteen urgentieverklaring voorrang krijgen op een sociale huurwoning en mensen zonder deze verklaring geen enkele kans krijgen. Communicatie en nauwe samenwerking met Intermaris en projectontwikkelaars kan hier verbetering in brengen.
Het is bekend dat de communicatie over de invulling van het Missiehuis niet vlekkeloos is verlopen en dat het vml. Postkantoor nog steeds een duister gebied is. In oude Raadsstukken van 2008 las ik dat het pand onder voorwaarden was verkocht. Maar het pand staat nog steeds leeg, verkeert in een verpauperde staat en heeft negatieve uitstraling op het winkelcentrum. Ik hoop dat de gemeente lering heeft getrokken uit de gang van zaken bij het Missiehuis en een einde maakt aan het speculatieve gedrag van de huidige eigenaar van het vml. Postkantoor. Hier ligt een kans voor de gemeente om als regisserende partij te opereren en grip te houden op locatieontwikkeling van het Huesmolengebied.
Maar echte oplossingen van het woningtekort zijn: bouwen, herbestemmen, doorstroming bevorderen ontwikkelen van een transparant systeem voor woonruimteverdeling.
